W ramach obchodów 71. rocznicy odbudowy Starówki zapraszamy w sobotę 20 lipca na spotkanie i spacer z Jerzym S. Majewskim.
„Gdy na Starym Mieście wdrapałem się na wzgórza usypane z ruin sprawa jego wskrzeszenia wydała mi się beznadziejna. Ale pamiętam, że stojąc na tych ruinach zdruzgotany powiedziałem sobie: A my to jednak odbudujemy! To wynikało z wewnętrznego przekonania, które żywe było przez cały okres okupacji.”
– Tak architekt i konserwator Jan Zachwatowicz wspominał swoją pierwszą wyprawę na przysypane śniegiem rumowisko Starego Miasta w styczniu 1945 r. Powojenna odbudowa Starego Miasta oraz Traktu Królewskiego w Warszawie była w dużym stopniu jego zasługą. Już w czasie okupacji zlecał swoim studentom rysowanie dokumentacji zabudowy Starego Miasta. Dokumentacja ta uratowana od zniszczenia w czasie Powstania, wywieziona z miasta już po kapitulacji, i ukryta w pewnym klasztorze posłużyła po wojnie jako podstawa do rekonstrukcji zabytków zniszczonych przez Niemców w 1944 r. Ale po zajęciu przez Ludowe Wojsko Polskie ruin lewobrzeżnej Warszawy odbudowa zniszczonego Starego Miasta wcale nie była przesadzona. Trzeba było do niej przekonać ówczesne władze komunistyczne, zaś do odbudowy świątyń władze kościelne, które nie paliły się wcale do inwestowania w kosztowną rekonstrukcję. Ostatecznie pierwszy etap odbudowy Rynku Starego Miasta i przyległych ulic został zakończony dopiero w 1953 r., zaś zwieńczeniem rekonstrukcji było zakończenie odbudowy Zamku Królewskiego w 1984 r.
O odbudowie, licznych przeszkodach i argumentach inicjatorów rekonstrukcji przekonujących władzę do podjęcia, potem zaś kontynuowania przedsięwzięcia, o sukcesach i porażkach odbudowy, a także jej mniej znanych epizodach opowie varsavianista Jerzy S. Majewski, historyk sztuki, dziennikarz, autor wielu książek.
A po wykładzie mistrzowskim Jerzego S. Majewskiego wybierzemy się na spacer architektoniczny po Starym Mieście, by przyjrzeć się sukcesom i porażkom Biura Odbudowy Stolicy.
KIEDY I GDZIE?
- wykład mistrzowski Jerzego S. Majewskiego o odbudowie Starówki – sobota 20.07.2024, godz. 13.00-14:45, sala kinowa SCEK, ul. Jezuicka 4
- spacer architektoniczny z Jerzym S. Majewskim po Starówce – sobota 20.07.2024, godz. 15.00-17.00, zbiórka o godz. 14:55 przy recepcji SCEK na parterze, ul. Jezuicka 4
Aby wziąć udział w wykładzie, spacerze lub wykładzie + spacerze, należy wypełnić elektroniczny formularz zgłoszeniowy.
Zapraszamy!
Jerzy S. Majewski (rocznik 1959), dziennikarz, krytyk współczesnej architektury, varsavianista (z wykształcenia historyk sztuki). Pisze o dziejach Warszawy, jej zabytkach, architekturze i ludziach. Obecnie związany z miesięcznikiem „Stolica”. Od kilku lat współpracuje z fundacją Hereditas. Przez ponad ćwierć wieku od roku 1993 do 2015 r. na łamach „Gazety Stołecznej” publikował cykl „Warszawa Nieodbudowana”. Kilkaset artykułów z tego cyklu zostało zebranych w sześciu tomach wydań książkowych. Jest też współautorem serii warszawskich „Spacerowników” oraz kilkudziesięciu różnych książek poświęconych głownie tematyce warszawskiej. Jest członkiem Zespołu ds. niematerialnego dziedzictwa Warszawy.
Od 1995 r. stale współpracuje z miesięcznikiem „Architektura-Murator”, pisząc recenzje architektoniczne. Prowadzi własny blog „miastarytm.pl” poświęcony dziejom Warszawy, architekturze i sztuce. W latach 2019-2021 współpracował z telewizją Canal+ pisząc scenariusze i opowiadając przed kamerą o krajobrazie kulturowym polskich miastach w serialu dokumentalnym „Miasta Rytm”. Prowadzi też profil na instagramie „miastarytm.pl” |
Fot. z archiwum Jerzego S. Majewskiego