Stołeczne Centrum Edukacji Kulturalnej już od kilku lat, organizuje dla uczniów warszawskich szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych cykl Lekcja z Mistrzem Reportażu – spotkania z reportażystami nominowanymi do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki.
Młodzież z warszawskich szkół miała już okazję spotkać się m.in. z : Wojciechem Jagielskim, Magdaleną Grzebałkowską, Witoldem Szabłowskim.
W tym roku odbyło się pięć spotkań.
Warunkiem udziału w Lekcji było zapoznanie się z fragmentami lub całą książką reportażysty, który poprowadził wybrane spotkanie. Rozmowy z autorami prowadziła Joanna Wenek nauczycielka języka polskiego w liceum ogólnokształcącym i doradca metodyczny w zakresie języka polskiego m.st. Warszawy. Spotkania odbywają się w budynku Stara Prochownia SCEK, ul. Boleść 2.
Koordynator projektu:
Magdalena Kostrzewa – 22 277 06 10; mkostrzewa@scek.pl, info@scek.pl
Projekt finansowany był przez m.st. Warszawa.
Lekcje z Mistrzami Reportażu 2017:
Katarzyna Boni
“Ganbare! Warsztaty umierania”
wyd. Agora, Warszawa
Termin Lekcji: 19 kwietnia, godz. 11:00;
Termin przyjmowania zgłoszeń: 11 kwietnia
O autorce: Absolwentka Wiedzy o Kulturze na UW i Psychologii Społecznej na SWPS. Skończyła również Polską Szkołę Reportażu. Od siedmiu lat współpracuje z największymi magazynami podróżniczymi na polskim rynku. Współpracuje z „Dużym Formatem”. Zazwyczaj pisze o Azji – spędziła na tym kontynencie ponad trzy lata pracując w Japonii, Chinach, Kambodży, Tajlandii, na Filipinach i w Indonezji. Współautorka “Kontenera”, napisanego razem z Wojciechem Tochmanem – książki o życiu syryjskich uchodźców w Jordanii.
O książce:
Trzymajcie się. Japonia po tsunami i katastrofie Fukushimy. Plotki. Nieufność. Złość. Tabu Hiroszimy. Męczące obcowanie z duchami, które zawieszone między światami nie chcą odejść, bo nie doczekały właściwego pochówku. Wieczory płakania. Mnisia kawiarnio-narzekalnia. Wietrzny telefon z uciętym kablem, który pomaga powiedzieć „do widzenia”. Katarzyna Boni w tej książce pokazuje różne sposoby, zbiorowe i indywidualne, przechodzenia przez kolejne fazy żałoby. Nie szuka egzotyki, stawia raczej na podobieństwa, a nie odmienności. To rodzaj lustra, które reporterka stawia przed nami, by kraj w traumie przejrzał się w kraju w traumie.
Katarzyna Nowak
Cezary Łazarewicz
“Żeby nie było śladów. Sprawa Grzegorza Przemyka”
wyd. Czarne, Wołowiec
Termin Lekcji: 26 kwietnia, godz. 10:00;
Termin przyjmowania zgłoszeń: 21 kwietnia
O autorze: (ur. 1966) – dziennikarz prasowy, reporter i publicysta. Publikował w czołowych polskich tytułach prasowych, między innymi „Gazecie Wyborczej”, „Przekroju”, „Polityce”. Autor zbioru reportaży Kafka z Mrożkiem. Reportaże pomorskie (2012), Sześć pięter luksusu. Przerwana historia domu braci Jabłkowskich (2013) oraz Elegancki morderca (2015). Za reportaż Żeby nie było śladów (2016) otrzymał Nagrodę im. Oskara Haleckiego przyznawaną najlepszym książkom popularnonaukowym poświęconym historii Polski w XX wieku i Nagrodę MediaTory w kategorii Obserwator. Książka ta została również Książką 2016 roku w plebiscycie Radia Kraków.
O książce:
Zbrodnia bez kary. Ta książka przypomina o jednej z najgłośniejszych zbrodni PRL-u, o śmiertelnym pobiciu przez milicję warszawskiego maturzysty Grzegorza Przemyka, syna Barbary Sadowskiej, poetki związanej z opozycją antykomunistyczną. Po przestudiowaniu tysięcy stron akt sądowych i teczek bezpieki reporter odsłania całą gigantyczną machinerię kłamstwa ówczesnej władzy. Cyniczną manipulację świadkami, wymiarem sprawiedliwości i mediami. Ludzi generała Kiszczaka sprawiedliwość nie dosięgnie nawet w wolnej Polsce. Cezary Łazarewicz opowiada tę wstrząsającą historię w najlepszy możliwy sposób: powściągliwie i bez sentymentalizmu.
Elżbieta Sawicka
Katarzyna Kwiatkowska-Moskalewicz
“Zabić smoka. Ukraińskie rewolucje”
wyd. Czarne, Wołowiec
Termin Lekcji: 19 maja, godz. 11:00;
Termin przyjmowania zgłoszeń: 12 maja
O autorce: (ur. 1983) od ponad dekady podróżuje i pisze o Rosji, Białorusi i Ukrainie. Jest autorką reportaży, wywiadów i analiz prasowych, blogerką „Polityki”, okazjonalnie tłumaczy z białoruskiego i rosyjskiego. Studiowała w Poznaniu, Warszawie, Mińsku, Charkowie i Moskwie. Uhonorowano ją nagrodą Amnesty International „Pióro Nadziei” (2011), była nominowana między innymi do Nagrody Grand Press za reportaż o Biesłanie i Nagrody PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego za zawarty w książce Zabić Smoka reportaż o linczu w Donieckiej Republice Ludowej. Jest stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.
O książce:
13 reportaży z Ukrainy. Mocne historie, wyraziste postaci bohaterów: fałszywie oskarżony bokser zmuszany torturami, aby wziął na siebie winę („Buty Bohdana Chmielnickiego”), „polittechnolog” – organizator płatnych demonstracji („Robin Hood”), właściciel fabryki, walczący z państwowo-mafijnym układem („Wielka wojna odeska”), rzeczniczka „majdanowej” Samoobrony („Węzeł odeski”), matka i córka – prostytutki („Julia z Krainy Os”) i mnóstwo innych. Autorka oddaje im głos. Teksty są gęste – czyste, bez zbędnych komentarzy. Ukraina opowiedziana przez (losy) tych ludzi.
Efektywna narracja – syntetyczny skrót. Znakomite wyczucie języka. Hemingwayowska powściągliwość – less is more. Oszczędna, celna metafora.
Mariusz Kalinowski
Justyna Kopińska
“Polska odwraca oczy”
wyd. Świat Książki
Termin Lekcji: 5 czerwca, godz. 11:00;
Termin przyjmowania zgłoszeń: 2 czerwca
O autorce: dziennikarka „Dużego Formatu”, magazynu reporterów „Gazety Wyborczej”, socjolog. Zajmuje się tematyką kryminalną, związaną z prawem karnym, sądami i więziennictwem. Doświadczenie zawodowe zdobywała w Stanach Zjednoczonych i Afryce Środkowej. Jest laureatką nagrody dziennikarskiej Amnesty International – Pióro Nadziei. W 2015 roku zdobyła nagrodę PAP
im. Ryszarda Kapuścińskiego, Grand Press, Nagrodę Newsweeka im. Teresy Torańskiej oraz wyróżnienie Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego. Autorka książek „Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie?” oraz „Polska odwraca oczy”. Jako pierwsza dziennikarka z Polski otrzymała nagrodę European Press Prize, zwaną „europejskim Pulitzerem”.
O książce:
Naprawianie świata.16 tekstów, wśród nich słynny „Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie?” – najpopularniejszy reportaż na Wyborcza.pl od 10 lat (ponad pół miliona wejść).Teksty surowe, proste, funkcjonalne. (W tych reportażach odrzucenie „literackości” jest oczywiście gestem literackim.)
Bezwarunkowo stają po stronie słabych, pokrzywdzonych – przeciw korupcji, znieczulicy, chorej niewydolności sądów, prokuratury, policji, więziennictwa, systemu opieki społecznej.A czasem, obok tamtych, wyciszone – nieoczywiste, wręcz subtelne – portrety zagubionych nadwrażliwców (np. „Karmel” albo „Biała bluzka. Tajemnica minister Zbrojewskiej”).Teksty Kopińskiej są „misyjne” – ocalają, wskazują palcem, oskarżają, sądzą – i w końcu: wymierzają sprawiedliwość. Czasem potrafią nawet zmienić prawo.
Mariusz Kalinowski
Aneta Prymaka-Oniszk
“Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy”
wyd. Czarne, Wołowiec
Termin Lekcji: 7 czerwca, godz. 10:00;
Termin przyjmowania zgłoszeń: 1 czerwca
O autorce: dziennikarka, publikowała w Gazecie Wyborczej, Polityce, National Georgraphic, miesięczniku Karta. Była rzecznikiem prasowym Centrum Nauki Kopernik w czasie jego tworzenia i uruchamiania. Wcześniej imała się różnych zajęć – od pasienia owiec na Sokólszczyźnie, poprzez księgowanie faktur tureckiej odzieżówki w podwarszawskich Ząbkach i budowanie obory w szwajcarskiej wiosce w Alpach, po robienie kebabów w pakistańsko-czeskiej knajpie w Londynie. Pochodzi z Knyszewicz (podlaskie); na co dzień mieszka w Warszawie. Opowieściami z bieżeństwa nasiąkała zanim umiała je zrozumieć. Gdy zrozumiała i chciała o tym rozmawiać – zabrakło opowiadających bieżeńców. Ale te historie nie zostawiały jej w spokoju. Musi więc pozwolić im wybrzmieć. I ocalić od zapomnienia. Stąd wzięła się ta strona.
O książce:
„Innego końca świata nie będzie” pisał poeta. Aneta Prymaka-Oniszk przywołuje historie tych, którym los podarował więcej niż jeden koniec świata. Jej książkowy debiut przypomina mało znany epizod I wojny światowej, kiedy kilka milionów mieszkańców dzisiejszej centralnej i wschodniej Polski ruszyło na wschód w ucieczce przed wojskami niemieckimi. Umiejętnie montowane przez autorkę wspomnienia, dokumenty i zdjęcia, a także współczesne pytania i dylematy układają się w czytelniczej wyobraźni w barwny epicki film o utracie, strachu, nadziei i powrocie, który bywa trudniejszy niż ucieczka.
Katarzyna Nowak
Koordynator projektu: Magdalena Kostrzewa – 22 277 06 10, mkostrzewa@scek.pl